Herken je dit?
Je wilt iets schrijven, maar…
maar…
…
er komt niets.
Het beruchte lege vel - of beeldscherm.
Ik heb het vaak genoeg meegemaakt.
Penkauwend op die ene briljante openingszin.
Zonde van je tijd.
En onnodig.
Alle begin is moeilijk, zeggen ze.
Maar voor schrijven gaat dat dus niet op.
Doorzetten, dát is pas moeilijk – maar daarover een andere keer.
Wat ik maar wil zeggen: beginnen is helemaal niet zo moeilijk.
Gewoon gaan zitten en schrijven.
Al zijn het alleen maar enkele trefwoorden of losse gedachten over het onderwerp.
Is het echt zo simpel?
Ja. Het is heel handig als je een schrijfplan hebt, maar
je moet vooral meters maken.
En je hoeft heus niet zo te overdrijven als Philip Roth (1933-2018).
Voor hij aan een nieuwe roman begon schreef Roth eerst maandenlang zonder duidelijk idee, soms wel honderden pagina's.
Pas daarna zocht hij naar een alinea 'die leefde' en waarmee hij verder kon.
Schrijven is een hele goede manier om te ontdekken wat je eigenlijk precies wilt zeggen.
Vaak stuit je op de verrassendste vondsten.
Vooral als je met pen of potlood schrijft (zal ik het hier ook nog wel 'ns over hebben).
Na een paar decennia schrijven en lezen over schrijven ben ik hiervan inmiddels overtuigd:
de mooiste zinnen komen zelden uit de lucht vallen.
Die kom je al schrijvende pas tegen.
Of denk je dat Roth een uitzondering was?
Dat al die andere succesvolle schrijvers hun bejubelde teksten in één keer uit hun mouw schudden?
De meesten doen er minstens vier versies over voor ze hun manuscript naar de redacteur sturen.
Die vlieger gaat op bij het schrijven van een roman, maar óók bij het schrijven van een weblog.
Deze allereerste schrijftip stond ook niet in één keer op papier.
Dat is het fijne van schrijven: je kunt risico's nemen, je mag fouten maken.
Je kunt toch telkens weer opnieuw beginnen.
En ja, dat is meteen ook het vervelende:
Schrijven is scheppen. > Daarna schrappen. > Herschrijven. > Weer schrappen. > Tussendoor even een krachtterm eruit gooien. > Herschrij...“Hè, verd#mm€!!” >...Oh sorry, over doorzetten zou ik het een andere keer hebben.
We hadden het over iets veel leukers: het begin.
Leuk is overigens nog zwak uitgedrukt.
Scheppen is het allermooiste dat er is.
Dat maakte Bob Fosko ons aan het einde van zijn leven ook nog even haarfijn duidelijk.
De zanger/acteur overleed afgelopen vrijdag op 64-jarige leeftijd na een slopende ziekte.
Enkele weken eerder was hij nog te gast in het tv-programma Mondo.
Broos maar vrolijk.
Tot slot liep Bob op zijn laatste benen naar het podium, waar zijn band al gereed stond.
En hij zong -bijgestaan door zijn dochter Ella- met een kinderlijk enthousiasme deze regels:
Van iets maken
Word je gelukkig
Dat weet ik zeker
Van iets maken
Word je blij
Een zuurkoolschotel
Of een asbak van klei
Een lied of een vogelhuisje
Een kind
Of een tekening
Een bloemenperk
Een Ikea-kastje
Scheppen
Vrienden
Van iets maken word je blij
Ik zeg: geen speld tussen te krijgen.
Dus, waar wacht je nog op?
Ik snap het al: je wilt dat filmpje nu natuurlijk ook zien.
Toe maar even dan. Het liedje begint op ca. 17:15.
Maar daarna wel ècht beginnen hoor.
Test